Jak wykorzystać innowacje w budowaniu firmy gotowej na przyszłość?

Niezależnie od tego, jaką definicję innowacji przyjmiemy, można je podzielić na 3 główne obszary, tzw. horyzonty:

• HORYZONT 1, podstawowy, na którym bazowo powinno skupić się 70% uwagi firmy, stanowią innowacje odpowiadające bieżącym potrzebom i pozwalające realizować zadania, które już przed nami stoją (wiemy czego i po co szukamy; widzimy szybkie rezultaty i na nich uczymy się wdrażać innowacyjne rozwiązania);
• HORYZONT 2, z 20% uwagą, to innowacje, które uznajemy za rozwojowe i perspektywiczne w bliższej perspektywie czasowej; takie które pozwolą zareagować w odpowiednim czasie na zmienne rynkowe (np. nowe zmiany legislacyjne);
• HORYZONT 3 to tzw. “kosmos” – innowacje w zupełnie nowych dla firmy obszarach, bardziej inspiracje, nowe wątki, które są na razie daleko na horyzoncie, poza aktualną wiedzą i obszarem działania organizacji (dlatego na początku wystarczy im 10% naszej uwagi).

Innowacje z trzeciej grupy są najtrudniejsze, ale to one pozwalają budować przewagi konkurencyjne i faktycznie przygotować się na przyszłość, wskoczyć w nowy obszar działania, gdy pojawi się taka konieczność.

Ekosystem innowacji w dużej i małej firmie

W ekosystemie dużej organizacji można wyróżnić trzy poziomy ekosystemu innowacji:

1. Poziom podstawowy (the core), czyli bieżąca działalność operacyjna, to wszystko co składa się na biznes, główne działy operacyjne, w tym istotne w pracy z innowacjami – zespół zarządzający (jako jednostki kluczowe w budowaniu roli innowacji w organizacji) oraz sprzedaż i marketing (często jako główne kanały komunikacji z klientami i światem zewnętrznym);
2. Innowacyjne inicjatywy wewnętrzne, takie jak np. teatr innowacji (wygląda jak robienie innowacji, ale tym nie jest), laboratoria, czyli usystematyzowane programy do przetestowania nowatorskich koncepcji z dużym partnerem, albo inkubatory dla pracowników, by mogli zgłaszać swoje idee, mieć otwartą głowę na innowacje;
3. Zewnętrzny ekosystem innowacji, na który składają się m.in. partnerzy biznesowi, klienci, fundusze venture capital czy współpracujące uczelnie.

W małej organizacji można również wyróżnić ekosystem zewnętrzny (w tym bardzo ważne startupy, które warto śledzić) i wewnętrzny, który tworzą wszyscy – zarządzający, działy biznesowe – najczęściej zgłaszający pilne potrzeby rozwiązywania problemów czy potrzeb, działy sprzedaży i administracji – beneficjenci innowacji, a także pracownicy. Wśród nich są tzw. driverzy innowacji napędzający cały mechanizm i partyzanci, którzy w ramach swoich możliwości “robią” innowacje, ale szybko odchodzą, jeśli nie stworzy im się sprzyjających temu warunków. 

Jak osiągnąć sukces?

Niezależnie od wielkości biznesu, można wyróżnić 5 czynników sukcesu:

1. Cel, odbiorcy, warunki – świadomość, dlaczego poszukujemy innowacji, jaki cel chcemy dzięki nim osiągnąć, kto będzie ich odbiorcą i jakie mamy warunki (np. technologiczne możliwości), by je wdrożyć;
2. Przypisana odpowiedzialność –osoby, których rolą jest stałe dostarczanie innowacji i wiedzy o nich, mają zdefiniowane konkretne zadanie w ekosystemie innowacji (zarówno wewnętrznym ekosystemie organizacji, jak i zewnętrznym);
3. Zdefiniowane procesy wspierające – innowacje nie toną “w bieżączce spraw”, firma ma konkretną ścieżkę innowacji i możliwość ich szybkiego testowania. Celem procesów jest szybkie sprawdzenie, czy dane rozwiązanie lub zmiana działa oraz czy jest dla organizacji właściwa. 
1. Prawidłowozdefiniowane wskaźniki – określenie, po czym organizacja pozna, że praca z innowacjami ma sens i czego w tym zakresie potrzebuje; kluczowy jest dobór wskaźników do fazy rozwoju innowacji oraz ich kategorii. 
2. Zbudowana kultura innowacji – styl pracy, który sprzyja nowatorskim projektom, sytuacja, gdy nie myślimy, czy robimy innowacje, tylko one się po prostu dzieją. Innowacje nie powinny być dodatkowym zadaniem na liście, ale stylem działania i pracy w ramach organizacji.

Przydatne narzędzia

• Lean Canvas: narzędzie do strukturyzowanie pomysłów na przedsięwzięcia, szczególnie w ujęciu biznesowym;
• Design Thinking: narzędzia wspierające projektowanie rozwiązań odpowiadających na potrzeby odbiorców;
• Design Sprint: opracowana przez Google szybka ścieżka przechodzenia od pomysłu do testowania prototypu;
• Pretotyping: szybkie i tanie testy – zanim jeszcze powstanie prototyp (na bazie Excela);
• Podejście badawcze: obserwowanie, zadawanie pytań, wyciąganie wniosków i sprawdzanie; duża liczba eksperymentów;
• Zmiany na świecie: nowe trendy, dane, zmiany;
• Startupy: baza inspiracji – wiedza nt. tego, co dzieje się w nowych technologiach, szczególnie na wczesnym etapie ich rozwoju;
• Benchmarki: obserwowanie większych od siebie, również nieprzystających do naszego obszaru biznesowego, szukanie szans i naśladowanie w zakresie wartościowym dla firmy.

Warto zapamiętać!

• ZDEFINIUJ cel, jaki chcesz osiągnąć – patrz na duże firmy, podglądaj je i wprowadzaj pewne elementy innowacji u siebie, cały czas je testując i dopasowując do potrzeb organizacji
• WŁĄCZ ZESPÓŁ we współtworzenie i pozwól na samodzielność – nie myśl, że jako szef czy lider wiesz najlepiej, daj swoim ludziom narzędzia i przestrzeń do działania i eksperymentowania;
• POZWALAJ sobie i innym na małe eksperymenty i uczenie się na błędach – wyciągaj z nich wnioski
• WYCHODŹ ZE SWOJEJ BAŃKI i zaglądaj do innych branż, krajów, kompletnie innych biznesów i szukaj możliwości.

Monika Synoradzka – Prezeska Huge Thing, Partnerka w SpeedUp Group. Specjalizuje się w strategiach pracy z innowacjami, wdrażaniu oraz budowaniu ich kultury w firmach oraz organizacjach z sektora publicznego. Wspiera rozwój polskiego ekosystemu startupowego. Pomaga zespołom z portfela funduszu zrozumieć działanie dużych organizacji i korporacji oraz przygotować się do współpracy z nimi.