Nie jest to najważniejsza sprawa na etapie myślenia o pomyśle na zarabianie pieniędzy i pracowaniu nad modelem biznesowym, ale wcześniej czy później trzeba będzie podjąć decyzję. Nie przejmuj się, jest wiele możliwości, mniej lub bardziej skomplikowanych, i można wybrać taką formę prawną, która najlepiej będzie wspierać realizację twoich pomysłów. Wybór jest szeroki.
Freelancer
Po pierwsze przez pewien czas możesz być freelancerem, czyli wykonywać tzw. wolny zawód. Zazwyczaj rozliczasz się z kontrahentami na podstawie umowy o dzieło, a zatem nie potrzebujesz nawet rejestrować swojej działalności gospodarczej. Wykonujesz bowiem zlecenia od klienta osobiście i wystawiasz rachunki. Ta formuła jest wygodna i korzystna finansowo, ponieważ spośród wszystkich umów i form działalności są tu najniższe obciążenia podatkowe. Ale, aby nie popaść w konflikt z ZUSem czy Urzędem Skarbowym, ta forma działalności jest odpowiednia przede wszystkim dla twórców dzieł. Jeśli rozwijasz własne studio graficzne, piszesz teksty autorskie lub programujesz – wówczas tworzysz dzieło w rozumieniu prawa autorskiego. Uwaga, jeśli przy okazji świadczysz też inne usługi, których przedmiotem nie są dzieła, wtedy konieczne jest zawieranie umów zlecenia, które są już obłożone składkami ZUS. I druga uwaga – ponieważ dużo osób uciekało w umowy o dzieło, nie chcąc płacić składek ZUS, prawdopodobnie wkrótce nastąpi taka zmiana przepisów prawnych, że bardzo trudno będzie prowadzić działalność zarobkową w tej formule.
Działalność gospodarcza / Samozatrudnienie
Drugą możliwością jest rejestracja własnej działalności gospodarczej (w urzędzie gminy), uzyskanie numeru NIP i prowadzenie firmy pod własną marką. To jest świetne rozwiązanie dla kogoś, kto chce być samodzielny i podobnie jak freelancer pracuje dla wielu klientów wykonując rozmaite zlecenia. Ta formuła daje także możliwość pracy dla jednego podmiotu, chociaż takie rozwiązania nie cieszą się pochlebną opinią w ZUS i Inspekcji Pracy. Lepiej jest mieć wielu klientów. Rozliczenia z klientem następują przez wystawienie rachunku lub faktury. Rejestrując działalność gospodarczą wybieramy, czy będziemy podatnikiem VAT czy nie. Zdecydowana większość powstających firm w Polsce to właśnie rejestrowana przez osoby fizyczne działalność gospodarcza. Stanowią one największą część mikroprzedsiębiorstw, czyli najmniejszych podmiotów gospodarczych. Przedsiębiorca taki odpowiada całym swoim majątkiem za zaciągnięte zobowiązania, ale ta formuła działania jest też bardzo elastyczna – można działać w zasadzie w każdej branży, można też zatrudniać pracowników. Forma ta też jest stosunkowo łatwa do prowadzenia – rachunkowość jest tu uproszczona i można ją bez najmniejszych problemów wykonywać samodzielnie z wykorzystaniem jednego z dostępnych programów do księgowości online. W sumie – idealne rozwiązanie dla początkujących przedsiębiorców, którzy chcą nauczyć się zarabiać na rynku i przetestować różne pomysły biznesowe.
Spółka
Czasem pomysł biznesowy rodzi się nie w jednej głowie, ale w kilku. Co wtedy? Wówczas musimy myśleć o takiej formule, która w równym stopniu zabezpieczy prawa wszystkich pomysłodawców. Zakładamy spółkę. Jest ich wiele: osobowe (cywilne, jawne, komandytowe, partnerskie) oraz kapitałowe (z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjne). Ale nie tylko dlatego, że pomysł jest wspólny, warto myśleć o spółce. Istotna jest też złożoność planowanej działalności biznesowej i towarzyszące jej ryzyko. Spółka to już poważniejsza inwestycja gospodarcza. Jeśli nasz pomysł wymaga na przykład pozyskania kapitału od inwestorów, a także jest obarczony pewnym ryzykiem (zależy od różnych zmiennych gospodarczych), nie warto ryzykować utraty majątku osobistego – wtedy można założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, która będzie swoim majątkiem odpowiadać za zobowiązania. Nie jest to miejsce, aby opisywać szczegółowo każdą ze spółek (w sieci znajdziecie setki informacji opisujących czym każda z nich się charakteryzuje). Dla osoby, która myśli o założeniu działalności tak drobiazgowa znajomość form prawno-finansowych ma drugorzędne znaczenie. Zawsze można doczytać. Jeszcze jedna rzecz jest natomiast istotna, zwłaszcza w przypadku spółek kapitałowych – zawsze możemy sprzedać udziały lub akcje innym podmiotom. Takie transakcje, jeśli firma osiągnęła sukces, bywają bardzo zyskowne dla jej pierwotnych właścicieli.
Fundacja lub stowarzyszenie
Wiele osób czuje się przedsiębiorcami społecznymi i chcą zmieniać świat, coś tworzyć i ulepszać, ale nie dla osobistych celów zarobkowych, lecz w imię jakiś wyższych wartości. I wówczas formuła firmy może ograniczać myślenie o takiej działalności. Wiele osób, chcących pracować na rzecz społeczeństwa, edukacji, kultury itp. tworzy organizacje pozarządowe np. fundacje lub stowarzyszenia. Pozyskiwane przez nie środki finansowe mogą być wydatkowane wyłącznie na cele statutowe takiej organizacji. Są to odrębne podmioty prawne, których działalność jest uregulowana przepisami prawa, ale które również mogą, dobrze zorganizowane, stanowić wspaniałe miejsce pracy, w którym rozwijać się będzie przedsiębiorczość.
Spółdzielnia
To jedna z najstarszych formuł prowadzenia przedsiębiorstwa, choć dość skomplikowana. Celem istnienia spółdzielni jest prowadzenie wspólnej działalności gospodarczej w interesie zrzeszonych członków. Zysk z działalności spółdzielni wypłacany jest na koniec roku obrachunkowego członkom spółdzielni proporcjonalnie do posiadanych przez nich udziałów. Aby jednak założyć spółdzielnię, potrzeba nie mniej niż 10 osób fizycznych lub 3 osoby prawne (są pewne wyjątki od tej zasady – np. przy spółdzielni socjalnej).
Jak widzisz, masz spory wybór form prowadzenia działalności zarobkowej. Nie musisz ograniczać się do jednej z nich! Nie ma przeszkód prawnych, aby mając własną działalność gospodarczą, jednocześnie założyć fundację czy spółkę z o.o. To może pomóc dywersyfikować twoją działalność i realizować ambitne cele, które nie zawsze dotyczą tylko biznesu, ale być może także działalności społecznej.
Więcej informacji o rodzajach działalności gospodarczej znajdziesz na stronie: https://www.biznes.gov.pl/przedsiebiorcy/biznes-w-polsce/zakladam-firme/formy-prowadzenia-dzialalnosci
Więcej informacji o zakładaniu organizacji: http://poradnik.ngo.pl/zakladanie-organizacji
Przeczytaj także:
