Jeśli przewidujemy, co będzie się działo w polskiej gospodarce w czasie najbliższych kwartałów, to najważniejsze pytanie brzmi: kiedy ten mini – lockdown zostanie zdjęty – rozpoczął swoje wystąpienie pt. „Jak rozwijać firmę w trudnych czasach” Piotr Kalisz. Główny ekonomista Citi Handlowy był gościem Business Mixera w ramach Programu Rozwoju Przedsiębiorczości.
Poniżej przytaczamy najważniejsze wnioski z jego wystąpienia, całe nagranie dostępne jest na naszym kanale YT.
Koniec lockdownu?
Eliminacja restrykcji będzie kluczowym elementem wpływającym na wiele firm. Naiwnością byłoby jednak myślenie, że restrykcje zostaną zdjęte szybko. Czechy są dobrym przykładem – otworzyły się tam restauracje na początku grudnia, wszyscy chętnie się do nich udawali i kilka tygodni później nastąpiła trzecia fala pandemii.
Szczepienia szansą
Szczepienia są pewnym rozwiązaniem – trzeba sobie zdawać jednak sprawę, że zaszczepionych jest dopiero kilka procent populacji. Epidemiolodzy informują, że aby mieć tzw. odporność zbiorową, to zaszczepionych i uodpornionych powinno być ok. 60 – 70% populacji. Wtedy możemy mówić o sytuacji, że pandemia nie ma już takiego wpływu na gospodarkę. Mobilność wzrośnie pewnie na wiosnę, ale część ograniczeń będzie dalej funkcjonować. Najprędzej przewiduje się, że normalność wróci w miesiącach letnich, jak to było w ubiegłym roku.
Trendy w gospodarce
Jest kilka lekcji płynących z ostatniego roku, jak mogą się zmieniać warunki biznesowe w kolejnych miesiącach.
- w pierwszej fali pandemii mieliśmy spadki w produkcji i sprzedaży detalicznej o 20%; pierwsza fala bardzo dotknęła nas gospodarczo,
- w drugiej fali pandemii – w produkcji nie ma zmian, przetwórstwo praktycznie jej nie odczuło; natomiast w sprzedaży detalicznej nastąpiły spadki, ale niewielkie,
- konsumenci zmienili sposób zachowania, przystosowali się do nowych warunków – udział sprzedaży detalicznej przez internet wzrósł na wiosnę – co zostało wywołane pandemią – z 5% do 12%, a na jesieni osiągnął pułap 11%,
- firmy zmieniły sposób produkcji i sprzedaży/dostarczania usług, przygotowały się na jesień, “wpasowały się” w niszę,
- e-administracja staje się popularna, nawet osoby starsze z niej korzystają; rozwija się telemedycyna,
- te rozwiązania pozostaną z nami na dłużej; zwłaszcza osoby, które nie korzystały do tej pory z załatwiania spraw/zakupów przez internet, przekonały się do tej formy,
- zapotrzebowanie na usługi elektroniczne jest bardzo duże.
Polscy klienci są niecierpliwi
Jak się zmieniła konsumpcja w ubiegłym roku? Gdyby spojrzeć na to z perspektywy europejskiej, odnotowaliśmy jej minimalny spadek w naszym kraju. Polscy konsumenci są bardzo niecierpliwi, nie chcą ograniczać zakupów. Ma to swoje ciemne strony – przez lata stopa oszczędności Polaków była niewielka lub wręcz oscylowała wokół zera.
Ale z punktu widzenia prowadzenia firmy – to pozytywna informacja. Konsumpcja ustabilizowała się w okresie pandemii – to jest ważna wiadomość dla przedsiębiorców.
Jaki będzie przyszły rok?
Istnieje bardzo duży potencjał do odbicia się gospodarki w roku 2021. Pomimo słabego pierwszego kwartału, jest szansa na poprawę w kolejnych. Konsumenci chcą wydawać i ruszą do sklepów. Gospodarka będzie się rozwijać w tempie 4%, a w przyszłym roku nawet przewiduje się 5 % wzrost i to są dość ostrożne założenia.
Co oczywiste – najwięcej zyskają branże, które działają przez kanały online. Dość łatwo jest sprzedawać w internecie różnego rodzaju produkty. Wyzwaniem dla firm będzie świadczenie usług online, które będą dla klienta wygodne i przyjemne. Jest to jeszcze ciągle niezapełniona nisza.
Co z inflacją?
Zazwyczaj jest tak, że jeśli gospodarka hamuje, inflacja słabnie, ponieważ konsumenci nie wydają. W zeszłym roku spodziewano się, że inflacja zmaleje, ale w kilku kategoriach ona wyraźnie wzrosła. Chodzi o na przykład o usługi – ci, którzy mogli je dostarczać mimo pandemii i zamknięcia ludzi w domach, zyskiwali, byli w stanie podnosić ceny. Mieliśmy do czynienia w zeszłym roku z taką sytuacją, że firmy sprzedające towary mogły podnosić ceny o 1%. A jeśli ktoś mógł dostarczać usługi – podnosił ceny w tempie 7-8%. Można się spodziewać odbicia w gospodarce, więc inflacja w przyszłym roku zacznie rosnąć. Nasza uśredniona prognoza zakłada 2,5% w 2021 roku, a w 2022 roku spodziewamy się inflacji na poziomie 3,2-3,5%.
Gorszy rok 2022
Wydaje się, że dla przedsiębiorców wyzwaniem może być – pod pewnym względem – rok 2022. W ciągu ostatnich kilku kwartałów rola państwa w gospodarce bardzo wzrosła, ogromnie wzrosły wydatki. To może oznaczać, że wzrosną obciążenia fiskalne w 2022 roku. Paradoksalnie więc wyzwania mogą być większe w przyszłym, niż w tym roku.
Pandemia jest przykładem takiego wydarzenia, które jest praktycznie nieprzewidywalne. Nie ma możliwości przygotowania się na tego typu zdarzenia, mogą się pojawić kolejne, które będą równie destrukcyjne, tylko będą dotyczyć np. innych branż. Jest to element wpisany w ryzyko działania przedsiębiorcy.
Zachęcamy do obejrzenia całego webinaru na naszym kanale YouTube – LINK.
Przeczytaj także:
Od korporacji do własnej firmy
Podstawy finansów dla rozpoczynających działalność
Piotr Kalisz – pełni funkcję Głównego Ekonomisty w banku Citi Handlowy i jednocześnie kieruje zespołem ekonomistów Citi z regionu Europy Środkowej. W ramach swoich obowiązków jest on odpowiedzialny za przygotowywanie analiz ekonomicznych i prognoz dla Polski, Czech i Węgier oraz za ich przedstawianie klientom instytucjonalnym oraz korporacyjnym. Ukończył Szkołę Główną Handlową w Warszawie (SGH) i posiada tytuł magistra na kierunku Metody Ilościowe i Systemy Informacyjne. Posiada również tytuł Chartered Financial Analyst (CFA).
